Ἀρχοντικό Ρωμηοῦ ἐμπόρου στήν ὁδό Παλαιολόγου
σύμφωνο μέ τά μακεδονικά πρότυπα.
(Φωτογραφία τοῦ 1978).
σύμφωνο μέ τά μακεδονικά πρότυπα.
(Φωτογραφία τοῦ 1978).
Λαϊκή ἀρχιτεκτονική στήν ὁδό Ἀντίκα στή συνοικία Μητροπόλεως.
(Φωτογραφία τοῦ 1977).
(Φωτογραφία τοῦ 1977).
Λαϊκές κατοικίες στήν ὁδό Στάλιου σύμφωνες μέ τά πρότυπα
τῆς Βόρειας Θράκης (Φιλιππούπολη).
(Φωτογραφία τοῦ 1990).
τῆς Βόρειας Θράκης (Φιλιππούπολη).
(Φωτογραφία τοῦ 1990).
Ποικιλία ρυθμῶν σέ λαϊκές κατοικίες στό βόρειο τμῆμα τῆς συνοικίας Μητροπόλεως. (Φωτογραφία τοῦ 1978)
Τό νεοαναγεννησιακοῦ ὕφους Νηπιαγωγεῖο Στάλιου στήν ὁδό Στάλιου, κτισμένο τό 1881.
(Φωτογραφία τοῦ 1985).
(Φωτογραφία τοῦ 1985).
Κτήρια λαϊκῆς ἀρχιτεκτονικῆς μέ ὀρόφους γεμάτους παράθυρα στή συνοικία Ἀκάθιστου Ὕμνου ἀπό φωτογραφία τοῦ 1914.
Συνεχόμενα σαχνισιά σέ λαϊκή κατοικία, στήν ὁδό Ὑδραγωγείου.
(Φωτογραφία τοῦ 2006)
(Φωτογραφία τοῦ 2006)
Ἡ Παλιά Πόλη περιβάλλεται ἀπό πολυκατοικίες.
(Φωτογραφία τοῦ 2003).
(Φωτογραφία τοῦ 2003).
Τό νεοκλασσικοῦ ὕφους ἀρχοντικό Χρηστίδη στήν ὁδό Πυγμ. Χρηστίδη.
(Φωτογραφία τοῦ 2001)
(Φωτογραφία τοῦ 2001)
Τό ἐκλεκτικιστικοῦ ὕφους κονάκι τοῦ Χαμδῆ Μπέη
στήν ὁδό 4ης Ὀκτωβρίου.
(Φωτογραφία τοῦ 2004).
στήν ὁδό 4ης Ὀκτωβρίου.
(Φωτογραφία τοῦ 2004).
Τό κτήριο τῆς ὀθωμανικῆς διοίκησης στή σημερινή Κεντρική Πλατεία.
(Φωτογραφία τοῦ 1955)
(Φωτογραφία τοῦ 1955)
Τό ἀρχοντικό Καραδήμογλου, κτίσμα μέ στοιχεῖα art deco
στήν ὁδό Ὀρφέως.
(Φωτογραφία τοῦ 2005).
στήν ὁδό Ὀρφέως.
(Φωτογραφία τοῦ 2005).
Τό νεοκλασσικοῦ ὕφους καί ἐκλεκτικιστικῶν στοιχείων ἀρχοντικό Μπλάτσιου στήν ὁδό Ταξιαρχῶν.
(Φωτογραφία τοῦ 1986).
(Φωτογραφία τοῦ 1986).
Καπναποθήκη μέ κλιμακωτές ἀπολήξεις καί κτήριο γραφείων μέ νεοκλασσικά στοιχεία, στήν ὁδό Δώδεκα Αποστόλων.
(Φωτογραφία τοῦ 1978).
(Φωτογραφία τοῦ 1978).
Κτήριο διαμερισμάτων καί πρόχειρο κτίσμα καφενείου στήν Πλατεία Ἀντίκα.
(Φωτογραφία τοῦ 1978).
(Φωτογραφία τοῦ 1978).
Ἐκλεκτικιστικά καί νεοκλασσικά στοιχεῖα σέ μία ἀπό τίς ἐν σειρᾶ κατοικίες Μιχάλογλου στήν ὁδό Μάρκου Μπότσαρη.
(Φωτογραφία τοῦ 2002).
(Φωτογραφία τοῦ 2002).
Τό ἀρχοντικό Ὀρφανίδη μέ νεοκλασσικά καί ρωμανικά στοιχεῖα στή γωνία Παλαιολόγου καί Μαυρομιχάλη. Σήμερα Δημαρχεῖο Ξάνθης.
(Φωτογραφία τοῦ 1980).
(Φωτογραφία τοῦ 1980).
Πλίνθινες διακοσμήσεις μέ νεογοτθικό ὕφος στό ἀρχοντικό
Ἰσαάκ Δανιήλ στήν ὁδό Ἐλ. Βενιζέλου.
(Φωτογραφία τοῦ 2006).
Ἰσαάκ Δανιήλ στήν ὁδό Ἐλ. Βενιζέλου.
(Φωτογραφία τοῦ 2006).
Κτίσμα μέ νεοκλασσικά στοιχεῖα καί λόγιο ὕφος. Βρισκόταν στήν ὁδό Παναγῆ Τσαλδάρη.
(Φωτογραφία τοῦ 1976)
(Φωτογραφία τοῦ 1976)
Κύρια χαρακτηριστικά τοῦ δομημένου περιβάλλοντος στήν πόλη τῆ.ς Ξάνθης ἀποτελοῦν ἡ ποικιλομοφία καί οἱ παραλλαγές πολιτισμικῶν στοιχείων, ρυθμῶν καί ἐντυπώσεων, πού ἐκτείνονται σέ διακριτά ἱστορικά ἐπίπεδα καί ἀφοροῦν εὐρύτατους πολιτισμικούς χώρους. Ἡ διατήρηση τῆς Παλιᾶς Πόλης ἐξασφάλισε τήν ἐπιβίωση τῆς ποικιλομορφίας καί τῆς ἱστορικότητας, ὅπως σήμερα συνεχίζουν νά διακρίνονται στό δομημένο περιβάλλον τῆς Ξάνθης.
Τό θαῦμα τῆς διατήρησης τῆς Παλιᾶς Πόλης, –σέ πεῖσμα τῆς νεοελληνικῆς πρακτικῆς καί παρά τήν ἀντίδραση τῶν κατοίκων της–, συγκροτεῖ ἕνα ὑπαίθριο μουσεῖο, ἕνα τεράστιο ἀρχιτεκτονικό ὑβρίδιο ἰδιαίτερης αἰσθητικῆς σημασίας, ἕνα χῶρο ὅπου ὁ ἐπισκέπτης διαπιστώνει τήν παράδοξη παρουσία πολλῶν ἑτερόκλητων παραδόσεων καί ρυθμῶν, χωρίς ποτέ νά ἀμφιβάλλει ὅτι βρίσκεται στήν καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολή.
Κατ’ ἀρχήν, ὁ χῶρος εἶναι φορτισμένος ἀπό τό ἱστορικό παρελθόν καί διαθέτει μορφές πού παραπέμπουν ἀμέσως σέ αὐτό. Ἡ αἴσθηση τοῦ παρελθόντος περιβάλλει τήν πόλη, μέ τό βυζαντινό κάστρο καί τά βυζαντινά μοναστήρια νά στεφανώνουν τά γύρω βουνά καί αὐθεντικούς ἀνατολίτικους μιναρέδες νά ὑψώνονται κάτω ἀπό τά βουνά στίς γύρω μουσουλμανικές συνοικίες. Ὁ βυζαντινός μυστικός σχεδιασμός εἶναι ἀκόμη ὁρατός στόν προστατευτικό νοερό σταυρό πού σχηματίζουν τά μοναστήρια τῆς πόλης καθαγιάζοντας τόν χῶρο. Δικαιολογεῖται ἔτσι ὁ κατά τήν παράδοση χαρακτηρισμός τῆς πόλης ὡς "Ἀγγελόκαστρης", "Ἀγγελοφρούρητης" καί "Ἀγγελοφύλακτης" καί δημιουργεῖται τό αἴσθημα τῆς οἰκείωσης καί τῆς ἀσφάλειας.
Ἀλλά καί πέρα ἀπό τό Βυζάντιο, ὁ χῶρος τῆς πόλης ἀποτελεῖ μοναδικό παράδειγμα κοινοτικῆς ὀργάνωσης τῶν Ἑλλήνων κατά τήν Τουρκοκρατία. Οἱ συνοικίες εἶναι διακριτά δομημένες σύμφωνα μέ τό θρήσκευμα τῶν κατοίκων τους καί ἀπολύτως αὐτοδύναμες. Οἱ μουσουλμανικές συνοικίες εἶναι τοποθετημένες περιφερειακά, δεῖγμα πιθανῆς συνθηκολόγησης τῆς πόλης ἀλλά καί χριστιανικῆς πλειονότητας. Οἱ χριστιανικές συνοικίες συγκροτοῦνται μέ πόλο τίς ἐκκλησίες καί μέ γνώμονα τήν ἐνορία.
Τά ἱστορικά ἐπίπεδα πού διακρίνονται πέρα ἀπό τόν βυζαντινό χῶρο, ξεκινοῦν ἀπό μιά προβιομηχανική φάση λαϊκοῦ πολιτισμοῦ, –ὅπως αὐτός κυριαρχεῖ παραδοσιακά σέ ἕνα εὐρύτατο χῶρο πού περιλαμβάνει τά Βαλκάνια καί τή Μικρά Ἀσία–, περνοῦν ἀπό μιά φάση ἀστικοποίησης καί ἐκσυγχρονισμοῦ πρός τά πρότυπα τῆς Κεντρικῆς Εὐρώπης, σύμφωνη μέ τόν συρμό πού ξεκινᾶ ἀπό τό Πέραν τῆς Κωνσταντινούπολης, πού ἐμπνέεται ἀπό τόν νεοκλασσικισμό καί τόν ἐκλεκτικισμό˙ δίνουν, μέ τεράστιες καπναποθῆκες, τήν εἰκόνα μιᾶς βιομηχανοποίησης πού δέν ὁλοκληρώθηκε˙ ἀποτυπώνουν τίς περιπέτειες καί τά πάθη τοῦ Ἑλληνισμοῦ σέ προσφυγικές συνοικίες καί κατοικίες καί, τέλος, φθάνουν στίς μέρες μας μέ τή μαζική στέγαση τοῦ πληθυσμοῦ σέ πολυκατοικίες, μέ τή στροφή τοῦ ἑλληνικοῦ χώρου πρός τή Δύση, ἀλλά καί εἰκονίζουν τήν ἄνοδο τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου καί τήν οἰκονομική ἀπογείωση.
Ἔτσι, τό δομημένο περιβάλλον τῆς Ξάνθης ἀνήκει στήν καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολή καί δέν ἀπομακρύνεται ἀπό τό ὀθωμανικό περιβάλλον , θυμίζει ὅμως τά ἐμπορικά καί ἀστικά κέντρα τῆς Μακεδονίας καί τῆς Θεσσαλίας, ἀλλά καί τήν ἰταλική ἀναγέννηση, τόν ἐκλεκτικισμό τῆς Δυτικῆς Εὐρώπης , τήν παράδοξη νεογοτθική ἀρχιτεκτονική τῆς ρομαντικῆς Ἀγγλίας, τόν ρωμανικό χαρακτῆρα τῆς λατινικῆς Εὐρώπης, τά ἀγγλικά μεσοαστικά καί μεγαλοαστικά ὀπτοπλίνθινα σπίτια, τή γαλλική μικροαστική πολυκατοικία, τίς κλιμακωτές ἀπολήξεις τῶν τοίχων κατά τόν ὁλλανδικό καί τόν βορειογερμανικό τρόπο, τόν νεοκλασσικισμό τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους καί, τέλος, τήν πρώιμη κεντροευρωπαϊκή art deco , ἀλλά καί πολλά ἀκόμη.
Ἡ πολυμορφία συγκροτεῖται βέβαια μέ τή διακόσμηση καί τά σύμβολα. Οἱ δομημένοι ὄγκοι ἀποκτοῦν χαρακτῆρα καί συνιστοῦν τήν τοπικότητα μέ τή διακόσμηση, τή χρήση στοιχείων ἀτομικότητας καί τήν ἐπιμονή στά σύμβολα. Τέρψη καί ἱκανοποίηση συνοδεύουν τήν παράθεση τῶν διακοσμητικῶν στοιχείων. Οἱ διακοσμητικές λεπτομέρειες συναντῶνται ὡς οἰκοδομικά καί συμπληρωματικά στοιχεῖα στά καλντερίμια, στούς δρόμους, στά πεζοδρόμια, στίς γωνιές, στίς μάνδρες, στά σαχνισιά, στίς πόρτες, στίς ἐπιγραφές, στούς φεγγῖτες, στίς σκάλες, στά παράθυρα, στίς σιδεριές, στά φουρούσια, στίς καπνοδόχους καί παντοῦ, ὅπου τό περιττό βρίσκει δικαιολογίες γιά νά παρουσιαστεῖ.
Οἱ ἀκανόνιστοι δρόμοι, τά κενά στόν πολεοδομικό ἱστό, ἡ ἀνοικοδόμηση σέ πλαγιές, ἡ ἀσυμμετρία τῶν οἰκοπέδων συνδυάζονται τυχαῖα καί ἐλεύθερα μέ τούς ὄγκους τῶν κτισμάτων καί δίνουν ἕνα ἁρμονικό αἰσθητικό ἀποτέλεσμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου